گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران ، riahinia@khu.ac.ir
چکیده: (844 مشاهده)
سابقه و هدف:تحلیل هم‌استنادی و هم‌رخدادی واژگان می‌تواند به شناسایی مقالات شاخص هر حوزه موضوعی کمک‌رسان باشد. بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی روند موضوعی موجود در شبکه‌ی هم‌استنادی و هم‌رخدادی واژگان مقالات برجسته‌ی حوزه آلودگی آب در جهان است. مواد و روش‌ها:پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ نوع، توصیفی بوده و با استفاده از تحلیل هم‌استنادی و هم‌رخدادی واژگان انجام گردید. جهت درک بهتر مطالعات حوزه آلودگی آب و ترسیم نقشه‌ی علمی این حوزه کلیه مقالات منتشر شده (۲۸۰۹۵ مدرک) در پایگاه Web of Science در بازه زمانی ۲۰۲۲- ۲۰۱۱ میلادی و در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۴۰۲ بازیابی شدند. از نرم‌افزار Citespace جهت تحلیل و ترسیم نقشه‌های هم‌استنادی و از نرم‌افزار VOSviewer جهت تحلیل و ترسیم نقشه‌های هم‌رخدادی واژگان مقالات حوزه آلودگی آب استفاده گردید. یافته‌ها: در کل ۲۴۵ پیوند هم‌استنادی بین ۱۰۱ مدرک در شبکه هم‌استنادی مقالات برقرار است. مقالات برتر حوزه آلودگی آب در بازه زمانی مذکور ۱۲ خوشه موضوعی را تشکیل دادند. نتایج هم‌استنادی مدارک حوزه آلودگی آب نشان از تشکیل مهم‌ترین خوشه (خوشه شماره ۰) در سال ۲۰۱۴ و با موضوع آب آشامیدنی، حذف آرسنیک از آب آشامیدنی، آلودگی آب‌های زیرزمینی دارد. بیشترین تعداد خوشه (۵ خوشه از تعداد کل ۱۲ خوشه) در بازه زمانی ۲۰۱۹-۲۰۱۷ تشکیل شده است. نتایج هم‌رخدادی واژگان نشان داد، که خوشه شماره ۱ با ۶۵ عضو و با موضوع روش‌های مختلف تصفیه فاضلاب مهم‌ترین موضوعی است که در مقالات به آن پرداخته شده است. اصطلاحات "water pollution"، "adsorption" و "water quality" به ترتیب با ۲۱۷۷، ۲۱۳۶ و ۹۴۵ فراوانی از بیشترین میزان هم‌رخدادی نسبت به سایر اصطلاحات برخوردارند. نتیجه‌گیری:خوشه‌های مختلفی در این پژوهش شکل گرفت که تمرکز بیشتر آن‌ها بر روی حذف آلودگی از آب به شیوه‌های مختلف و با استفاده از جدیدترین روش‌ها است. این نتایج می‌تواند گامی موثر در صرفه‌جویی وقت و هزینه مسئولین جهت سیاست‌گذاری‌های لازم باشد.
Riahinia N, Daniali S, Azimi A. Co-citation and co-occurrence analysis of scientific productions in water pollution field. CJS 2023; 10 (2) :43-52 URL: http://cjs.mubabol.ac.ir/article-1-309-fa.html
ریاحی‌نیا نصرت، دانیالی سمیرا، عظیمی علی. تحلیل هم‌استنادی و هم‌رخدادی تولیدات علمی حوزه آلودگی آب. مجله علم سنجي كاسپين. 1402; 10 (2) :43-52
