گروه مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران ، aminmohamadi.info@gmail.com
چکیده: (172 مشاهده)
سابقه و هدف:این پژوهش به بررسی کاربردها و چالش‌های هوش مصنوعی، به‌ویژه مدل‌های زبانی مانند ChatGPT در زمینه‌های مختلف علمی و آموزشی می‌پردازد. هدف اصلی این مطالعه تحلیل تأثیرات مثبت و منفی این فناوری در فرآیندهای یادگیری و تدریس و شناسایی چالش‌های موجود در استفاده از آن است. مواد و روش‌ها:این مطالعه بر اساس داده‌های جمع‌آوری‌شده از مطالعات انجام‌شده بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ صورت گرفته است. برای گردآوری داده‌ها، پژوهشگران به بررسی مقالات علمی، کنفرانس‌ها و گزارش‌های تحقیقاتی منتشرشده در پایگاه‌های داده معتبر پرداخته‌اند. این داده‌ها شامل مقالات پژوهشی، مرور سیستماتیک و متا-تحلیل‌ها در حوزه هوش مصنوعی و کاربردهای آن در آموزش و یادگیری بوده است. برای تحلیل داده‌ها، از روش علم‌سنجی و نرم‌افزار VOSviewer استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که هوش مصنوعی به‌عنوان ابزاری قدرتمند، قابلیت‌های زیادی در تسهیل فرآیندهای یادگیری و ارائه پاسخ‌های متنوع دارد. با این حال، این فناوری با محدودیت‌ها و چالش‌های جدی نیز مواجه است. عملکرد ChatGPT در تست‌های پرسش و پاسخ و یادگیری جبر به‌طور قابل توجهی پایین‌تر از نمرات انسانی بوده و نیاز به بهبودهای بیشتری در این زمینه احساس می‌شود. همچنین، در زمینه فیزیک و پزشکی، این مدل‌ها با چالش‌هایی در اتصال مفاهیم و درک دانش جدید مواجه هستند. چالش‌های دیگری مانند مصرف بالای انرژی، خطرات ناشی از سوءاستفاده‌های بدخیم، تعصب و تبعیض، و نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی و امنیت داده‌ها نیز در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش بر لزوم توسعه استانداردهای اخلاقی و مقرراتی تأکید می‌کند که به حفظ اعتبار و کارایی فناوری‌های هوش مصنوعی کمک خواهد کرد. نتیجه‌گیری:اگرچه هوش مصنوعی در آموزش فرصت‌های زیادی را فراهم می‌آورد، اما برای تحقق پتانسیل کامل آن، نیاز به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، بهبود فناوری و توجه به ابعاد اخلاقی و اجتماعی آن وجود دارد.
Mohammadi Kouhbanani A, Ghafouri S H. A review of artificial intelligence tools and their challenges in education and learning: A perspective on the future of large language models. CJS 2025; 12 (1) :14-29 URL: http://cjs.mubabol.ac.ir/article-1-372-fa.html
محمدی کوهبنانی امین، غفوری سید حمید. مروری بر ابزارهای هوش مصنوعی و چالش های آن در حوزه آموزش و یادگیری: دیدگاهی در مورد آینده مدل‌های زبان بزرگ. مجله علم سنجي كاسپين. 1404; 12 (1) :14-29
