گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران ، y.mohammadi@basu.ac.ir
چکیده: (332 مشاهده)
سابقه و هدف:این مطالعه یک تحلیل علمسنجی جامع از ادبیات تحقیقاتی در زمینه مدیریت منابع آب در ایران ارائه میدهد که هدف آن، شناسایی روندها، الگوها و تأثیر تحقیقات در این حوزه در یک دوره مشخص بین سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۳ است. مواد و روشها:جهت ترسیم نقشه علمی این حوزه، کلیه مقالات منتشر شده نویسندگان ایرانی در مجلات بینالمللی (۶۶۲ مدرک) با استفاده از پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس در بازه زمانی ۲۰۲۳-۲۰۰۶ جمعآوری و از تکنیکهای علمسنجی مانند شبکههای همکاری نویسندگان و نقشههای همرخدادی کلمات کلیدی برای تحلیل دادهها استفاده گردید. همچنین شاخصهای کلیدی مانندh-index ، شمارش استنادات و ضریب تأثیر مجلات در راستای ارزیابی میزان رویتپذیری و تأثیر تحقیقات ایرانی در زمینه مدیریت منابع آب، مورد محاسبه قرار گرفت. تحلیلهای آماری نیز با استفاده از نرمافزار R و VOSviewer انجام شد. یافتهها: یافتهها نشان داد که نرخ رشد مقالات ایرانی در زمینه مدیریت منابع آب، ۲۴/۰۵ درصد بوده و علاوه برکمیت، کیفیت و میزان استناددهی مقالات نیز در طی این سالها افزایش یافته است. بین تعداد مدارک و تعداد استنادات نویسندگان، رابطه معناداری (۰/۵۸۴r=) مشاهده شد. همچنین با افزایش تعداد نویسندگان هر مقاله، تعداد استنادات به آن مقاله نیز بهطور معناداری (۰/۱۸۰r=) افزایش مییابد. تحلیل نقشه علمی مطالعات نیز حاکی از شناسایی یک الگوی شش خوشهای بود که تغییر اقلیم و پایداری تأمین آب بهعنوان اولین خوشه، بیشترین تأکید را در بین مطالعات نویسندگان ایرانی به خود اختصاص داده بودند. نتیجهگیری:تغییر اقلیم و پایداری تأمین آب از مهمترین حوزههایی است که در سالهای اخیر مورد توجه پژوهشگران ایرانی بوده که با توجه به روند تغییر اقلیم و وقوع خشکسالیهای مکرر در کشور منطقی بهنظر میرسد. همچنین با افزایش تعداد مدارک نویسندگان، تعداد استنادات آنها نیز افزایش یافته است.
Mohammadi Y, Asadpourian Z. Mapping the scientific landscape of Water Resources Management research in Iran focusing on trends, patterns, and future directions. CJS 2024; 11 (1) :76-92 URL: http://cjs.mubabol.ac.ir/article-1-337-fa.html
محمدی یاسر، اسدپوریان زینب. ترسیم نقشه علمی پژوهش های مدیریت منابع آب در کشور ایران با تأکید بر روندها، الگوها و جهتگیری آینده. مجله علم سنجي كاسپين. 1403; 11 (1) :76-92